دین گریزی از دیدگاه قرآن و روایات

دین به عنوان یک مجموعه ای نظامند تمام ابعاد زندگی انسان را دربرگرفته و با حرکات و سکنات و افکار و اعمال انسان ارتباطی تنگاتنگ دارد به گونه ای که بیشتر اعمال و اندیشه های انسانی مرتبط با دین می شود. انسان نیز از نظر فطری گرایش به دین و دینداری دارد و گریزان بودن از دین جریانی برخلاف فطرت و طبیعت است. دین گریزی یا کنار گذاشتن اصول و فروع دین اغلب به دو دلیل به وجود می آید: عوامل درونی و عوامل بیرونی. عوامل درونی، انگیزه هایی هستند که ممکن است برای بی دینی و گرایش به الحاد به صورت ناخودآگاه در فرد وجود داشته باشد، هرچند خودش از تأثیر آن ها آگاه نباشد؛ مانند جهل و ناآگاهی، کبر و غرور و... . عوامل بیرونی، انگیزه هایی هستند که در بیرون و اجتماع وجود دارد؛ یعنی اوضاع و احوال اجتماعی نامطلوبی که در پاره ای جوامع پدید می آید و ممکن است متصدیان امور دینی نقشی در پیدایش یا گسترش آن ها داشته باشند؛ مانند رفتار نادرست برخی از متولیان دین. این رساله، این دو دسته از عوامل را بررسی می کند. نتایج بررسی ها نشان داد که علاوه بر خصلت های ناپسند درونی (تکبّر و غرور، تعصّب، لجاجت و...) که مانع روی آوردن انسان به دین و امور معنوی می گردد و آدمی را از متدیّن شدن به دین الهی بازمی دارد، رفتار و کردار ناپسند متولیان دین، ممکن است موجب تضعیف، تردید و دل زدگی انسان به باورها و ارزش های معنوی شوند و انسان هایی را که پایبند به دین و امور معنوی هستند، سست عقیده و بی ایمان سازند. به علاوه دین گریزی آثار و تبعاتی دارد که هم در دنیا و هم در آخرت گریبان گیر فرد می شود. این آثار و تبعات عبارتند از: کفر، احساس پوچی و سرگردانی، از دست دادن سلامت جسمی و روحی، از دست دادن پشتوانه ی اخلاقی و انسانیّت، یأس و ناامیدی و... . بنابراین برای جلوگیری از این آثار و تبعات، راهکارهایی جهت مقابله با عوامل و اسباب دین گریزی ارائه گردید و از آنجا که هرکدام از عوامل با عامل دیگر فرق دارد لذا راهکارهای مخصوص به خود را می طلبد. بنابراین سعی شده حتی المقدور برای همه ی عوامل راهکار ارائه گردد.